FRİEDMAN MATRİSİ
Nobel iktisat ödüllü Milton Friedman, nimet-külfet ilişkisini gösteren matristle, kişiler kendi paralarını yönetmediklerinde istismarların oluşacağını anlatmaktadır.
Friedman’a göre, bir kişi kendi parasını kendisine harcadığında uygun fiyat ve yüksek kaliteye önem vereceğini söylemektedir. Özel sektör işletmeciliği kişinin parasını kendisine harcamasına örnek gösterilebilir.
Friedman; kişi parasını başkasına harcadığında ise, fiyatı önemsemekte, ancak kaliteyi önemsiz görmektedir. Çünkü, külfeti kendisine, nimeti başkasına ait olmaktadır. Buna, işletmelerin sosyal sorumluluk projeleri örnek gösterilebilir.
Matrisin 3.durumu, kişinin başkasının parasını kendisine harcamasıdır. Bu konuda, fiyatı önemsiz kaliteyi önemli görmektedir. Çünkü, külfet başkasına, nimet kendisine ait olmaktadır. Kamusal kaynakları kullananlar bu konuda örnek gösterilebilir.
Başkasının parasının başkasına harcanması, son durumdur. Bu durumda fiyat ve kalite önemsizdir. Nimet de külfet de başkasına aittir. Bu duruma, devlet işletmeciliği örnek gösterilebilir.
Friedman’a göre; insanlar kendi paralarını kendilerine harcadıklarında ancak, fiyat be kaliteye önem vermektedirler. Matris içerisinde en sağlıklı durum budur ve özel sektör bu nedenle çok önemlidir.
FRİEDMAN MATRİSİ | ||
Fiyat | KENDİ PARASINI BAŞKASINA HARCAYANLAR
– Fiyat Önemli – Kalite Önemsiz Örnek : Sosyal Sorumluluk Projeleri |
KENDİ PARASINI KENDİSİNE HARCAYANLAR
– Fiyat Önemli – Kalite Önemli Örnek : Özel Sektör İşletmeciliği |
BAŞKASININ PARASINI BAŞKASINA HARCAYANLAR
– Fiyat Önemsiz – Kalite Önemsiz Örnek : Devlet işletmeciliği |
BAŞKASININ PARASINI KENDİSİNE HARCAYANLAR
– Fiyat Önemsiz – Kalite Önemli Örnek : Kamusal Kaynakları Yönetenler |
|
Kalite |